Francisco Goya Hayatı ve Eserleri

Sanat tarihinin en önemli isimlerinden biri olan Francisco Goya, yaşadığı döneme göre sanatta ciddi başkaldırılar yaparak adını tarihe yazdırmayı başarmıştır. 18. yüzyılda yaşayan sanatçı, dönemin yönetim ve sosyal anlayışına göre ileri görüşlüydü. Dolayısıyla tüm bu meydan okumalarını, yaptığı sanat eserlerinden anlayabiliyoruz. Bugünkü sanat yolculuğumuzda, “Francisco Goya hayatı kısaca nasıldı?” “Francisco Goya’nın en önemli eserleri nelerdir?” ve aslında “Francisco Goya Kimdir?” sorularına yanıt bulacağız. Keyifli okumalar dileriz.

Francisco Goya Kimdir?

1746 yılında İspanya’da dünyaya gelmiş Francisco Goya, 19. yüzyıl başlarında başta İspanya’da sonrasında ise tüm Avrupa’da önemli bir isim olarak tanınmıştır. 14 yaşından itibaren resim eğitimi alan Goya, genç yaşlarında yine resim eğitimi için Madrid’e taşındı. 1773 yılında evlenen sanatçı, bu süreçte sanata olan tutkusu iyice arttı. 1786 yılında, İspanya Kraliyetinde saray ressamı olarak çalışmaya başladı. Dolayısıyla sanat kariyerinde kısa sürede tanındı. Üstelik rokoko tarzı duvar halılarında karikatürlerinde yer vererek ilginç bir tarza imza attı.

Günümüze Goya’dan bazı mektuplar ve yazışmalar kalsa da hayata bakış açısına dair görüşler yok denecek kadar azdır. 1790’lı yıllarda geçirdiği hastalık nedeniyle duyma yetisini kaybeden sanatçı, içine fazlasıyla kapandı ve resimleri daha melankolik, karanlık bir hal almaya başladı. 1807 yılında İspanya’da Napolyon iktidardayken, ‘’Yarımada Savaşları’’ gerçekleşti. Söz konusu dönemde Madrid’de olan Goya’yı bu savaşlar derinden etkilemiştir. Elbette bu etkilenişler sanatına da yansımıştır. Yaşamı boyunca, kraliyet ile birlikte çalışmasından da kaynaklı olacak ki diplomatik, dini ve siyasi yozlaşmaları eleştiren ve yeri geldiğinde deliliğe övgü veren bir sanat külliyatını bizlere miras olarak bırakmıştır. Ve tarih 1828 yılını gösterdiğinde hayata gözlerini yummuştur.

Francisco Goya’nın Erken Yaşamı ve Eğitimi

Goya, sanatçılık kariyerine çok küçük yaşlarda ciddi işler yaparak atılmıştır. Sanatçı, henüz genç yaşlarında bazı denemeler ve girişimlerde başarısız olmasına karşın asla pes etmedi ve 18’li yaşlarda İtalya turuna çıktı. 1770 yılında ‘’Alpleri Aşanlar’’ başlıklı bir yarışmada ikincilik ödülü kazandı. 1776 ve 1793 yıllarında Velazquez’in yanında çalışarak hem kendini geliştirmiş hem de mutlu bir süreç geçirmiştir. Bu yıllarda ilk gravür denemelerini yapmıştır.

1779 yılında Kral Carlos III’ün resmini yapması ile sanatı çok ilgi gördü ve dikkat çekti. Ardından 1780 yılında saray ressamı oldu. Bu süreçte, saraya hizmet eden eserler yapsa da belli dönemlerde Francisco Goya’nın sanata olan ilgisi farklı durumlara göre değişiklik göstermiştir. Örneğin erken yıllarında rokoko sanata ilgi gösteren Goya, bazı rokoko tabloları yapmıştır. Bunun dışında dönemim sosyal yapısına aykırı eserler vererek başkaldırı yapan sanatçı, dönemin romantizm akımından da etkilenerek romantizm tabloları da yapmıştır.

Goya’nın Mirası ve Sanat Tarihindeki Yeri

Sanat tarihinde bizlere bıraktığı eserler ile Francisco Goya, hem ilgi çeken hem de başarılı bir sanatçı olmuştur. Erken dönemlerinde romantizm akımından etkilenerek tablolar ortaya koymuştur. Sonrasında saray ressamı olması ve işitme duyusunu yitirmesinin ardından daha karanlık eserler ve gravürleri tuvaline yansıtmıştır. Goya’nın hayatındaki bu çarpıcı anlar, onun hızlı ve çalkantılı yaşam yolculuğunda sanatı hiçbir zaman hayatından çıkarmadığını gözler önüne serer. Üstelik sanatçının, politik bir yönü olduğu da söylenebilir. Özellikle 3 Mayıs ve 2 Mayıs gibi eserlerin Goya’nın bu politik yönünü yansıtmaktadır. Ayrıca Goya, Rokoko’dan romantizm akımı dönemine, siyaset ve savaş eleştirisinden, mitolojik konulara kadar pek çok alanda dikkat çeken eserler vermiştir. Böylece onun mirası bugün dünyanın en ünlü müzelerinin en özel köşelerinde saklıdır.

Goya’nın Öne Çıkan Eserleri

Goya’nın sanatını yaşam süresince kronolojik bir sıraya koyarsak, yaşadığı çevre ve süreçler onun hayatını ciddi anlamda etkilediğini söyleyebiliriz. Örneğin Goya’nın romantizm eserlerini biliriz. Bunlar yaptığı portreler, Savaşın Felaketleri, 3 Mayıs, Engizisyon Sahnesi ve Çocuklarını Yiyen Saturn gibi eserleridir. Her ne kadar çoğu eseri savaş sahneleri anımsatsa da dönemin diplomatik durumu ve savaşlar onu ruhen çok derinden etkilemiştir.

1790’lı yıllarda işitme duyusunu kaybettikten sonra sosyal ve eleştirel resimler yapmaktan iyice uzaklaşan Francisco Goya kara resimler yapmaya başlamıştır. Bu tarz eserlerinden gerçekten kara kalem çalışması yapmıştır ve özellikle ‘’Aklın Uykusu Canavarlar Yaratır’’ isimli kara resmi oldukça dikkat çeken eserlerden birisidir. Ayrıca Çocuklarını Yiyen Satürn de kara resimler olarak adlandırılan gruba dahildir. Kara resimlerde korku ve gizem bulunur. Goya’nın başyapıtları arasında ise Çıplak ve Giyinik Maja, Çocuklarını Yiyen Satürn, Cadıların Şabatı, 3 Mayıs 1808, Engizisyon Sahnesi, Savaşın Felaketleri ve Aklın Uykusu Canavarlar Yaratır gibi eserleri bulunuyor.

Yukarıdaki görsele tıklayarak ürünümüze ulaşabilirsiniz.

Çocuklarını Yiyen Satürn (Saturn Devouring His Son)

Çocuklarının Yiyen Saturn, sanat tarihinin en korkutucu ve izleyicide derin bir etki bırakan eserlerinden birisidir. Buradaki hikaye, Yunan mitolojisindeki Kronos’un kendi yerine geçmesinden korktuğu oğlunu yediği an betimlenmiştir. Kronos’un yüzündeki dehşet ifadesi durumu aslında tam olarak özetler. Francisco Goya Saturn Devouring His Son’da bu özel anı resmetmiştir. Bugün hala dünyanın en ünlü tabloları arasında yer alan bu tabloyu incelemek veya kanvas tablo şeklinde satın almak için Tablohane’yi ziyaret edebilirsiniz.

Yukarıdaki görsele tıklayarak ürünümüze ulaşabilirsiniz.

3 Mayıs 1808 (The Third of May)

3 Mayıs 1808, Francisco Goya’nın bir başka önemli eserlerinden birisidir. 1814 yılında bu eseri tamamlayan Goya, İspanyol Bağımsızlık Savaşı verilen tarihe dikkat çekmiştir. Fransız işgali altında olan İspanya halkının Napolyon’un emriyle ayaklanması ve Fransa tarafından bu halkın infaz edilmesi anısına, direnişi tarihe bir kanıt gibi bırakmıştır Goya. Bu değerli eseri, Tablohane’den MDF tablo ya da cam tablo seçenekleri ile satın alabilirsiniz.

Yukarıdaki görsele tıklayarak ürünümüze ulaşabilirsiniz.

Cadıların Şabatı (Witches’ Sabbath)

Goya’nın Cadıların Şabatı isimli eseri de korkunç ve gizemli olan kara resimlere dahildir. Bu eser de en az Çocuklarını Yiyen Satürn kadar dikkat çeker. Ortadaki boynuzlu ilginç figür şeytanı temsil eder. Etraftaki kadınlar da cadılardır. Orta çağın en okkalı batıl inançlarından biri bu dönemde şuydu; Şeytan bebekleri ya da fetüsleri yiyerek besleniyordu. Cadılar burada şeytanın yiyeceği şeyleri şeytana sunuyordu. Üstelik bebeklerin görüntüsüne bakılacak olursa sanki bu dünyaya ait bebekler değil gibi görünmektedirler. Üstelik Francisco Goya, tarihte şeytan ve keçi boynuzu arasındaki bağlantıya da dikkat çekmiştir. Bu ilginç eseri incelemek ve satın almak için Tablohane’yi ziyaret edebilirsiniz.

Yukarıdaki görsele tıklayarak ürünümüze ulaşabilirsiniz.

Engizisyon Sahnesi (The Court of the Inquisition)

Engizisyon Sahnesi’nde Francisco Goya, aslında dönemin Engizisyon mahkemelerine ciddi ve sert bir eleştiri yapmaktadır. Aynı zamanda bir tarihi belge niteliği taşıyan bu eser, dönemin hırsızları, sapıkları zincire bağlanarak bu mahkemelerde infaz ediliyordu. Fakat İspanya’nın ve dönemin acı gerçeği şu ki burada her zaman sapıklık ve hırsızlık gibi yüz kızartıcı suçlar işlemeyen sadece etnik veya dini kimliğinden ötürü yargılanan, eziyet ve infaz edilen pek çok insan bulunuyordu. Goya da bu eseri yaparak aslında kimsenin göstermediği bir cesareti gösterdi ve engizisyon mahkemeleri ile adeta uğraştı. Siz de sanatın büyüleyici güzelliğini yaşam alanlarınıza taşımak için bu etkileyici eseri Tablohane’den inceleyebilir, ister cam ister MDF tablo olarak satın alabilirsiniz.

Önceki yazımıza https://www.tablohane.com/blog/psikolojik-rahatsizligi-olan-10-unlu-ressam-1257 linkinden ulaşabilirsiniz.

Francisco Goya bütün tablolarını görmek için tıklayın