Rokoko Sanat Akımı Nedir, Özellikleri Nelerdir?

Rokoko Sanat Akımı Nedir, Özellikleri Nelerdir?

18. yüzyılın ortalarına doğru Rokoko sanat akımı, kısmen Barok sanatına tepki olarak doğmuş bir sanat akımıdır. Rokoko dönem hem klasiği yansıtan ve içinde kapsayan hem de klasiğin dışına belli başlı kıvrımlar ile adeta taşarak 18. yüzyıla göre moderni temsil eden bir dönemdir. 

Kendisinden önceki sanat akımlarından beslenen fakat yeni bir ufka doğru zarif bir açılım yapan Rokoko sanat akımında, bir sanat tarihi yolculuğuna çıkacağız. Bu yolculukta, Rokoko dönemi ressamları ve eserleri ile Rokoko dönemi özelliklerini ele alacağız.

Rokoko’nun Sanat Tarihindeki Yeri 

18. yüzyılın sonlarına doğru gelişen Rokoko sanat akımını sanat tarihinde diğer sanat akımlarından ayıran en önemli özelliği, yalnızca resim, mimari ve heykel ile sınırlı kalmamış; mobilya, moda, tekstil ve çeşitli ev eşyaları gibi alanlara da dokunmasıdır. Barok sanatın, keskin hatlarına tepki olarak ortaya çıkan Rokoko, hem Barok’tan beslenmiş hem de kendine bir değer katarak kendini yaratmıştır. 

Öncelikle Fransa’da başlayan ve gelişen sanat akımı, zamanla tüm Avrupaya ve dünyaya yayılır. Rokoko dönemi, ilk olarak; kabartmalar, çiçek desenleri ve kıvrımlı hatlar olarak kendini göstermiştir. Rokoko akımında, Regence dönemi olarak adlandırılan bir dönem vardır. Bu dönem; 1715-23 yılları arasına tekabül eder. Kral XIV. Louis döneminde oldukça gösterişli, ağır ve sert kıvrımların hakim olduğu dönemin tam zıttı olarak zarif kıvrımları ve zerafeti yansıtır. XV. Louis döneminde ise Rokoko sanatı zirvesine ulaşmıştır özellikle Rokoko mimarinin çok etkin olduğu bu dönem Fransa’da ve sonrasında Avrupa’da zarafetin adeta tanımını yapar. Ancak Rokoko, 19. yüzyılın sonlarına doğru gerilemeye başlamıştır. Böylece yavaş yavaş yerini Neoklasik yaklaşımlara bırakır. 

Rokoko Sanatının Özellikleri 

Rokoko’da çizgiler daha flu, ince, kıvrımları daha yumuşak ve ince şekiller egemendir. Rokoko kelime anlamı ile modası geçmiş, demode anlamını ifade eder. Barok sanat akımı için tepki olarak ortaya çıktığı için demode olan sanat akımı burada Barok’tur. 

Barok sanatının tam aksine sert ve belirgin kıvrımlar, hareket ve devinim; Rokoko sanat akımında kendini zarif ve naif kıvrımlara bırakır. Rokoko sanatta da hareket önemlidir. Maniyerizm akımından başlayarak artık sanat, klasikleşen rönesans üslubundan uzaklaşmıştır. Rönesans’ın durağanlığı 15. yüzyılda sona ermeye başlamış, sanatta hareket önemli bir noktaya gelmiştir. Rokoko sanatında da elbette hareket vardır. Fakat bu hareket çok kontrollü ve zariftir. Barok sanatında olduğu gibi Rokoko sanatında hareket bizleri bir noktadan bir noktaya uçurmaz. Bu hareket ve devinim oldukça ağırbaşlıdır. 

Rokoko Sanatında Önemli İsimler ve Eserler 

Rokoko dönemi sanatında hem mimaride hem resim sanatında öne çıkan bazı eserler bulunmaktadır. Yalnızca mimari ve plastik sanatlar değil, Rokoko sanat akımını yansıtan ince ve naif kıvrımlar, zarif bir bütünlük, tekstil ve mobilyalarda da etkiydi. Ayrıca 18. yüzyılın özellikle kadın kıyafetleri tam olarak Rokoko’nun ruhunu yansıtır. 

Rokoko mimarisinin gelişiminde oldukça etkili olan Regence dönemi 1715-1723 yılları arasına tekabül eder. Bu dönem, bir açıdan Rokoko’nun kendi içinde analiz edildiği bir geçiş dönemidir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde Rokoko üslubunu temsil eden ve yansıtan oldukça zarif ve etkileyici mimari örnekler bulunmaktadır. Bu örnekler; Fransa’dan Versay Sarayı, İtalya’dan Caserta Sarayı, Rusya’dan Peterhof Sarayı, Avusturya’dan Schönbrunn Sarayı ve Almanya’dan Charlottenburg Sarayı’dır.

Rokoko sanat akımında öne çıkan resimler arasında; Salıncak, Okuyan Genç Kız, Madame Grand, Çuha Adasına Yolculuk, Venüs’ün Zerafeti, Kilit, M.I. Lopukhina’nın Portresi, Bay ve Bayan Andrews ve Aşkın İlerleyişi: Buluşma gibi pek çok zarif ve epik tarzda yapılmış resimler bulunmaktadır. Ayrıca ressamlar arasında birazdan detaylarını okuyacağınız; Antoine Watteau, François Boucher, Jean-Honoré Fragonard, Elisabeth Louise Vigée Le Brun ve Giovanni Antonio Canaletto gibi isimler de yer alır. 

Antoine Watteau 

Rokoko sanat akımının en başarılı sanatçılarından biri Watteau, erken örneklerinde daha çok askerlerin gündelik yaşamına ve küçük esnafların yaşamlarına odaklandı. Daha sonraki resimleri biraz daha eğlenceli ve teatral bir yapıdaydı. Rubens’in çokça etkisinde kalan sanatçının resimleri, Rokoko döneminin resim temasını da yansıtacak şekilde kır şenliklerinin resimlerini yaptı. Şiir yüklü bu resimlerde kırlarda birbiriyle sohbet eden, müzik enstrümanları çalan zarif insanlar bulunuyordu. Watteau’nun en ünlü yapıtları arasında Çuha Adasına Yolculuk, Pierrot, İtalyan Komedisi, Mezettin ve Ceres yer almaktadır.

François Boucher 

Boucher, Rokoko sanat akımının en ünlü ressamı olmasının yanı sıra önemli bir tasarımcıydı. Resimden farklı olarak, duvar halıları, tiyatro ve kostüm tasarımları yapıyorudu. Oldukça kaliteli eserler ile Rokoko’yu temsil eden sanatçı 18. yüzyıl Fransa ve Avrupasının dekorasyon ve resim sanatı alanında çok bilinen ve tanınan bir isimdi. Madam Pompadour başta olmak üzere pek çok kadın portresini yapmıştır. Resimlerindeki tema her ne kadar Rokoko üslubunda olduğu gibi çok lirik ve epik olmasa da resim teknğiyle Rokoko’nun önemli temsilcisiydi. Resminde daha çok antik ve klasik konuları tercih eden sanatçı, resminde güçlü cinsel hislere, pastoral görüntülere ve peyzaja yer veriyordu. 

Jean-Honoré Fragonard 

Rokoko sanatı denildiğinde akıllara gelen ilk resim, Fragonard’ın Salıncak isimli eseridir. Sanat tarihinde oldukça meşhur olan bu eser konusu, yapısı, tekniği ve zerafeti ile tam olarak bir Rokoko sanat akımını yansıtır. Hedonist sanatçının resimlerinde kişiler; eylemlerinden, düşüncelerinden ve yaşam tarzından çok keyif alan kişilerdir. Onun resim temalarında da erotizm ve doğanın şiirsel görüntüsü yer alıyor. Aynı zamanda matbaacı olan sanatçı, yaşamında 500’den fazla sanat eseri yapmıştır. 

Lebrun Marie Elizabeth Louise

Yukarıdaki ürünümüze görsele tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Elisabeth Louise Vigee Le Brun 

Portre resimlerinde uzman olan Fransız Rokoko sanat akımı sanatçısıydı, Madame Le Brun. 18. yüzyılın sonlarında, özellikle Fransa’nın kadınlara karşı olan katı tutumuna rağmen sanatı kendine meslek edinmiş bir kadın sanatçıydı. Bu dönemde kadınların toplumsal açıdan çoğu yerde sözü ve adı bile olmamasına rağmen kadının sanatçı olabilmesi devrim niteliğinde bir başkaldırıdır. 

Resmine genellikle neoklasik tarzı yansıtan sanatçı, ele aldığı konular ve renk paleti ile daha çok Rokoko sanatını yansıtır. Pek çok sanatçı Le Brun’un portre konusundaki başarısını takdir edip eski sanatçılara (Johannes Vermeer) benzetildi. Ayrıca sanatçı, pek çok akademik kurumdan teklifler aldı. Elisabeth Louise Vigee Le Brun eserleri ve birinden değerli portre resimlerini incelemek için Tablohane’yi ziyaret edebilirsiniz. Böylece duvarlarınızda yer vereceğiniz bu ünlü tablolara kanvas, MDF ve Cam tablo formatlarında sahip olabilirsiniz. 

Reception of the French Ambassador in Venice

Yukarıdaki ürünümüze görsele tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Giovanni Antonio Canaletto 

İtalyan ressam Canaletto, 18. yüzyılın Venedik Ekolü’nün önemli temsilcilerindendi. Rokoko sanat akımının zarif ve kıvrımlı hatlarını daha çok manzara, mimari ve kentsel doku ile yansıtmayı tercih eden sanatçının, mimari ve manzara resimleri kimi zaman gerçek bir mekanı yansıtırken, kimi zaman resimlerinde gördüğümüz yerler hayali yapılar veya bölgelerdi. Kanal ve geçitleri de resmine yansıtan sanatçının ismi ise ‘’küçük kanal’’ anlamına gelen Canaletto’dur.

Architectural Capriccio isimli eseri sanatçının bilinen imzalı ilk eseridir. Mimari yapılar ve şehir manzaralarına duyduğu ilgi ile kısa sürede ustalaşan sanatçı, çevresinden çokça saygı duyuyordu. Sanatçının resimlerinde kullandığı teknik yüzyıllar boyunca sanat tarihçiler tarafından tartışıldı ve merak edildi. Sanatçının en ünlü eserlerinden biri olan Reception of the French Ambassador in Venice isimli eserin MDF, cam ve kanvas tablo modelini satın almak için Tablohane’yi ziyaret edebilir, Canaletto gözünden özel bir Venedik manzarası ile duvarınızı süsleyebilirsiniz. 

Önceki yazımıza https://www.tablohane.com/blog/maniyerizm-uslupculuk-sanat-akimi-nedir-1246 linkinden ulaşabilirsiniz.

Başlık